Verslag congres stemmen horen Sao Paulo

Mensen vanuit heel Brazilië kwamen in de afgelopen week naar Sao Paulo om samen te praten over een op herstel en emancipatie gerichte benadering op stemmen horen. Alhoewel de stemmenhoorbeweging relatief jong is hier - 5 jaar - zijn er inmiddels zo'n 16 stemmenhoorgroepen en worden er elk kwartaal op verschillende plekken conferenties gehouden. De stemmenhoordersgroepen draaien vooral op zogenaamde CAAPS-afdelingen: een combinatie van dagbehandeling en dagbesteding met een meer sociale benadering. Dit in tegenstelling tot de ziekenhuizen waar een meer medische benadering wordt gehanteerd.

Weinig ervaringsdeskundigen
Wat opvalt is dat de beweging nu nog vooral door hulpverleners wordt gedragen. Er zijn nauwelijks ervaringsdeskundige facilitators. Wel waren er een aantal stemmenhoorders en naasten op het congres en werd er een mooi toneelstuk door cliënten opgevoerd. We hopen dat in de komende jaren een aantal stemmenhoorders zich zal ontwikkelen tot facilitator en kartrekker in de Braziliaanse stemmenhoorbeweging. En ook dat er veel meer stemmenhoorders en hun naasten naar de conferenties zullen komen.

Armoede, geweld en spiritualiteit
In Brazilië spelen socio-economische factoren een grote rol. Er is veel armoede en geweld. De nieuwe politieke wind met de extreemrechtse president baart veel mensen zorgen.

Een ander interessant aspect is de Braziliaanse spiritualiteit en religieuze beleving. Umbanda is vorm van spiritisme waarbij mensen geesten (zogenaamde Orisha's) channelen. Best veel mensen (ook hulpverleners) praktiseren dit en hebben op die manier ervaring opgedaan met stemmen horen. In deze context is het horen van stemmen relatief geaccepteerd en bespreekbaar in Brazilië. Leuk was dat de Amerikaanse ervaringsdeskundige Sean Blackwell ook aan het congres bleek deel te nemen. Hij woont in Brazilië met zijn vrouw en houdt hier retraites gericht op bipolaire ervaringen, herstel en spiritualiteit.

Flink aanpoten
Psychiater en psychotherapeut Dirk Corstens en onze eigen RIBW-collega Robin Timmers waren uitgenodigd als sprekers. Het bleek flink aanpoten met lezingen van 1,5 uur, een gezamenlijk interview van 1,5 uur en een workshop van 3 uur. Gelukkig ging het allemaal heel goed. Vooral dankzij de uitstekende organisatie, gastvrijheid en de relaxte en inspirerende sfeer. De reacties van stemmenhoorders, naasten en hulpverleners waren erg positief en enthousiast.

Verslag: Robin Timmers